Bỏ khung giá đất sẽ tác động gì đến thị trường?

Các chuyên gia cho rằng, việc bãi bỏ khung giá đất sẽ giúp các khu đất đền bù được định giá phù hợp với thị trường BĐS, tạo niềm tin hơn cho các nhà đầu tư, người dân.

Cuối tháng 8 vừa qua, UBND TP.HCM vừa ban hành quy định về hệ số điều chỉnh giá đất (K) mới và được đánh giá sát với thực tế thị trường bất động sản hiện nay. Bên cạnh đó, nội dung bỏ khung giá đất cũng được đề xuất trong Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Chuyên gia Savills nhận định những thay đổi liên quan đến việc điều chỉnh hệ số K sẽ góp phần thúc đẩy vấn đề bồi thường và giải phóng mặt bằng – bài toán nan giải trong quá trình phát triển cơ sở hạ tầng, thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế.

Loạt vấn đề phát sinh của khung giá đất

Theo Điều 113, Luật Đất đai 2013, khung giá đất là mức giá (cao nhất hoặc thấp nhất) với từng loại đất cụ thể và được ban hành định kỳ với kỳ hạn 5 năm. Việc này nhằm quản lý giá đất trên thị trường, giúp cơ quan quản lý Nhà nước có cơ chế kiểm soát bảng giá đất của các địa phương cũng như xác định các khoản nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất trong quá trình sử dụng.

Tuy nhiên, trên thực tế, khung giá đất vẫn chưa đáp ứng được toàn bộ mục đích đã được đặt ra ban đầu, thậm chí tạo “cơ chế hai giá” gây khó khăn trong công tác quản lý cũng như triển khai các dự án có sử dụng đất. Đặc biệt, một hệ quả phát sinh thường xuyên chính là làm kéo dài tiến độ các dự án do ách tắc trong khâu giải phóng mặt bằng.

Do đó Nghị quyết số 18-NQ/TW đã đặt ra nhiệm vụ cụ thể khi dự thảo sửa đổi Luật đất đai năm 2013 về việc xác định lại phương pháp xác định giá đất sao cho phù hợp với cơ chế thị trường tại thời điểm hiện tại.

Theo quan điểm của Bộ TN&MT, việc bãi bỏ khung giá đất sẽ đồng nghĩa với việc Nhà nước không áp dụng mức giá tối thiểu và tối đa với từng loại đất nữa mà thay vào đó, trước khi ban hành ra bảng giá đất của từng địa phương, UBND cấp tỉnh sẽ căn cứ vào các nguyên tắc, phương pháp định giá đất, các quy chuẩn và giá đất, sự biến động về giá đất thực tế trên thị trường để xây dựng ra bảng giá đất.

Thúc đẩy quá trình đầu tư hạ tầng

Nhìn nhận về tác động của nội dung này trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) ông Troy Griffiths, Phó TGĐ Savills Việt Nam cho rằng, thực tế Luật Đất đai luôn là vấn đề nhạy cảm và phức tạp trong bất kỳ hệ thống pháp luật của quốc gia nào.

Theo ông, bước thay đổi này đặc biệt quan trọng vì nó sẽ giúp cho sự phát triển của thị trường BĐS nói riêng, nền kinh tế nói chung.

Vị chuyên gia nhấn mạnh, trước đây, khi giao đất, quá trình đền bù được tính toán đơn giản vì đã có khung giá đất quy định sẵn. Tuy nhiên, điều này đôi khi gây ra việc đền bù không thỏa đáng và xuất hiện chi phí phát sinh, dẫn đến chậm trễ kế hoạch phát triển dự án. Với Luật sửa đổi, chủ BĐS sẽ được nhận giá trị hợp lý hơn (tiệm cận với giá thị trường), đẩy nhanh quá trình đền bù và thực hiện dự án mới.

“Chúng tôi hy vọng Luật Đất đai (sửa đổi) sẽ giúp thị trường trở nên minh bạch hơn. Tất cả khu đất giải tỏa và cần được đền bù sẽ được định giá phù hợp với giá thị trường, tạo niềm tin hơn cho các nhà đầu tư và người dân. Ngoài ra, điều này tạo cơ sở để khu đất đó được tính thuế đầy đủ, điều mà trước giờ gây thất thu một khoản lớn cho Nhà nước. Những quy định này đã được ứng dụng trên toàn thế giới, vì vậy Việt Nam đang ở vị trí thuận lợi để hưởng lợi từ kinh nghiệm của các quốc gia khác”, ông Troy Griffiths nói.